Kanunun bölümleri

GÖĞÜS:

Rezonans veya ses tablası da denir. Göğüs üzerinde kafesler vardır. Kanun göğsünün imalatında çınar ağacı tercih sebebidir. Kanunun karakteristik sesinin en belirleyici unsurlarındandır.

SIRT:
Kanunun kucağa oturtulduğu arka paneldir.

EŞİK:
Köprü de denilen bölüm tellerin yükseklik kazanmasını sağlar. Kanun kucağa alındığında,sağda derinin üstünde konuşlanmıştır. Tellerde üretilen ses dalgaları, eşik vasıtasıyla da gövdeye ulaştırılır.

DERİ:
Eşiğin kanuna bastığı bölümdür. Eskiden oğlak, dana, balık gibi hayvansal deriler kullanılırdı. Günümüzde sentetik (yapay) deriler tercih edilmektedir. Kanun kucağa alındığında en sağda bulunur. Kanunda deri ,sesin oluşumunda önem arz eden unsurlardandır. Zamanla kanunda, derinin patlaması, yırtılması gibi sorunlar hasıl olabilir.

PATİKLER:
Eşik ayakları ile deri arasındaki tampon bölgedir. Eşik ayaklarının deriyi yırtması veya delmesini engelleyen yayvan,dikdörtgen geometride imal edilirler. Zira tel gerilimlerinden dolayı ciddi bir yükleme sözkonusudur. Patikler gerilimden kaynaklanan yüklemeyi deri üzerine yayarak basıncı dağıtırlar.

MANDALLAR:
Diyez ve bemolleri ayarlamak için kullanılan, metal alaşım malzemeden imal edilmiş aksamlardır.Türk müziğinin koma denilen aralıkları ile daha mikro ve makro tonal aralıkları temin etme imkanını sağlarlar. Kanun yapımında en fazla özen gösterilmesi gereken bölümlerin başında gelir. Kanun kucağa alındığında sol tarafdaki diagonal (köşegen) bölgede, “mandal tahtası” üzerine monte edilmiş olarak bulunurlar.

MANDAL TAHTASI:
Mandalların monte edildiği sert ahşap platformdur. Kullanılan ağaç malzemenin sertlik derecesi önem arz eder (Abanoz kullanılabilir. Mandalları monte etme işlemine beylik olarak “mandal çakma” da denilmektedir).

BURGULAR:
Kanunun sol tarafındaki köşegen üzerinde bulunan; tellerin bağlandığı ve akort edilmek için “burularak” çevrildiği tahta çubuklardır. Burulma işlemine müsait bir malzemeden imal edilmesinde fayda vardır. Zira çok sert malzeme kırılır;çok yumuşak malzeme ise süner.

BURGU TAHTASI:
Burguların yerleştirildiği ve içersinde döndürüldüğü deliklerin bulunduğu tahta paneldir. Yine burguların hemen altında, sol köşegen üzerindedir. Burgularla uyumu önem arz eder. ”Sert burguya daha yumuşak tahta, yumuşak burguya da daha sert tahta“ formülü geleneksel (beylik) olarak uygulanmaktadır.

TELLER:
Sesi oluşturan temel unsurdur (ses kaynağı). Önceleri, tel malzemesi olarak hayvan barsağı kullanılırdı. Sonraları ve günümüzde polimer kimyanın gelişmesiyle birlikte naylon türevi teller kullanılmaktadır.Özellikle, Dupont markası tercih sebebidir. 24 sesli kanunlarda 3*24=72; 25 sesli kanunlarda 3*25=75; 26 sesli kanunlarda 3*26=78 tel mevcuttur. Kanun telleri, çalma sıklığı, mızrap tuşe şiddeti, kopma v.b. etmenlere bağlı olarak değiştirilmelidir. Yine akort yapılırken aynı sesi veren tellerde tını uyuşmazlığı olması durumunda ilgili teller değiştirilmelidir. Kanun tellerinin kalınlıkları, çaplarına göre mm (milimetre) cinsinden sınıflandırılmıştır. Pest seslerden tiz seslere doğru tel kalınlıkları (çapları), kademeli olarak küçülmektedir.

SÜRGÜ ve TEL BAĞLAMA PANELİ:
Kanun kucak pozisyonundayken sağ yanda bulunan cetvel şeklindeki hareketli sürgü ve onun altındaki oluk şeklindeki kanaldır. Kanun kucak pozisyonundayken, sağ yandaki sürgü geriye çekilir. Böylece tel bağlama paneli açılır. Panel içerisinde içinden tellerin geçirildiği delikler vardır. Teller bu deliklerden geçirilerek bağlanır. Özel tel bağlama şekilleri mevcuttur.

Scroll Up